Powietrzne pompy ciepła – wady i zalety

Ostatnio jeden z Czytelników zapytał mnie tu w komentarzu o powietrzne pompy ciepła.

Ponieważ pompy ciepła powietrze-woda nie doczekały się tu jeszcze osobnego artykułu, uznałem, że to najlepszy moment, by to zrobić.

Powietrzne pompy ciepła to te, dla których dolnym źródłem ciepła jest powietrze. W zależności od tego, w jaki sposób oddają ciepło, możemy mówić o pompach powietrze-woda i powietrze-powietrze.

Pompy ciepła powietrze-powietrze podgrzewają powietrze. Najprostszą pompą tego typu jest klimatyzator z funkcją grzania — on wtedy czerpie ciepło z powietrza atmosferycznego (dolne źródło) i oddaje ciepło do powietrza w pokoju (górne źródło).

Pompy ciepła powietrze-woda grzeją wodę w domowej instalacji grzewczej i coraz częściej bywają stosowane jako źródło ciepła dla domów jednorodzinnych.

Jakie zalety mają powietrzne pompy ciepła?

Pompy ciepła powietrze-woda i powietrze-powietrze dają ciepło dużo taniej, niż inne elektryczne źródła ciepła. O ile grzejniki elektryczne zamieniają prąd w ciepło ze sprawnością 100%, to powietrzne pompy ciepła — ze sprawnością (a w zasadzie to ze współczynnikiem wydajności) rzędu 200-300%. Oznacza to, że powietrzne pompy ciepła dają ciepło dla domu 2-3× taniej, niż inne elektryczne źródła ciepła.

Jest to szczególnie istotne tam, gdzie z różnych względów nie jest możliwe użycie gazowych źródeł ciepła (bo np. nie ma gazociągu przy działce), ani źródeł ciepła na paliwa stałe (bo mieszkańcy domu są w podeszłym wieku i nie zamierzają szuflować węgla do kotła, albo dlatego, że na danym obszarze jest zakaz ogrzewania domów paliwami stałymi, zapisany w planie zagospodarowania przestrzennego).

Z drugiej strony, pompy ciepła z dolnym źródłem ciepła w gruncie (określane mianem pomp glikol-woda, albo gruntowych pomp ciepła) działają jeszcze bardziej efektywnie.

Ponieważ dolnym źródłem ciepła dla pomp powietrznych jest powietrze atmosferyczne, nie wymagają zakopania w ogrodzie rurek z glikolem. Oznacza to niższy koszt inwestycyjny, niż w przypadku pomp gruntowych — zarówno tych z wymiennikiem poziomym (rurka z glikolem pod trawnikiem), jak i wymiennikiem pionowym (rurka z glikolem w pionowym odwiercie).

No ale są też i wady.

Wady powietrznych pomp ciepła

W zasadzie, powietrzne pompy ciepła mają dwie istotne wady.

Po pierwsze, mają mniejszą efektywność, niż pompy gruntowe (glikolowe). Wynika to z tego faktu, że temperatura dolnego źródła dla pomp powietrznych jest niższa, niż dla pomp gruntowych. A im większa różnica temperatur między dolnym, a górnym źródłem ciepła, tym więcej prądu musi zużyć pompa ciepła, by dostarczyć konkretną ilość ciepła dla budynku.

Po drugie, ich wydajność spada wraz ze spadkiem temperatury powietrza. A wtedy też rośnie zapotrzebowanie budynku na ciepło. Dlatego przy najniższych temperaturach, gdy pompa ciepła nie jest w stanie ogrzać budynku, włączają się dodatkowe elektryczne grzałki.

To oznacza, że w niektórych sytuacjach pompa ciepła (tania w eksploatacji) musi się wspomagać grzałkami (drogimi w eksploatacji).

Czy warto stosować powietrzne pompy ciepła?

Tak, jeśli istotniejszy dla nas jest niski koszt inwestycji, niż koszt eksploatacji.

Ale także w sytuacji, gdy mamy dom dobrze ocieplony, który nie potrzebuje dużych ilości ciepła.

No i też w momencie, jeśli chcemy uniknąć wykonywania odwiertów lub zakopywania poziomego wymiennika ciepła pod trawnikiem.

Komentarze
  • Barbara Borowska pisze:

    Witam! Jestem zainteresowana pompą ciepła powietrze-woda. Mój domek ma powierzchnię 50m2,a kubaturę około 250-300m3.
    Jest dobrze wyizolowany i ocieplony. Chodzi mi o ogrzewanie wody użytkowej jak również ogrzewanie wnętrza. Mam instalację podłogową plus trzy małe kaloryfery. Jeżeli to możliwe, proszę o informację na ten temat jak również szacunkowy koszt pompy. A może jest tańsza i wygodniejsza technologia możliwa do zastosowania w moim przypadku???
    Pozdrawiam

  • Radek pisze:

    Ciekawy artykuł, jednak zabrakło informacji, że powietrzne pompy ciepła mają jeszcze kilka zalet – można je połączyć z wentylacją wraz z odzyskiem ciepła, powietrze w domu może być chłodzone lub ogrzewane (w zależności od potrzeb, temperatury na zewnątrz i pory roku), a przede wszystkim mamy stale świeże i filtrowane powietrze w domu – to ważne w dobie zwracania uwagi na smog i inne zanieczyszczenia.
    Mam amerykańską pompę pompę ciepła waterfurnace – nie mogłem się początkowo do niej przekonać, ale dzięki uprzejmości firmy [wymoderowano] z Warszawy miałem okazję zobaczyć ją w działaniu. Po wejściu do domu, w którym była instalacja z powietrzną pompą ciepła i wentylacją, oddychało się zupełnie inaczej, było przyjemnie ciepło i stwierdziłem, że też chciałbym takie urządzenie. Dodatkowo przeważyło to, że nie musiałem wykonywać drogich odwiertów.

Dodaj komentarz